Το παρόν ευρετήριο δεν είναι εξαντλητικό, αλλά περιέχει ἕνα μέγιστο ἀριθμὸ δένδρων, θάμνων, ἀναρριχητικῶν καὶ διαφόρων ἄλλων φυτῶν, ποὺ μποροῦν νὰ θεωρηθοῦν ὡς παραδοσιακὰ τῆς Kύπρου και της Mεσογείου. Περιέχει ἐπίσης διάφορα ξενόφερτα φυτὰ που εισήχθησαν στην Μεσόγειο από την Αρχαιότητα ή τους Μεσαιωνικούς Χρόνους ή και σε πιο πρόσφατες περιόδους και τα οποία μπορούν να θεωρηθούν συμβατά με τα εντόπια παραδοσιακά φυτά. Περιλαμβάνει επίσης μερικά εισηγμένα φυτά ανάρμοστα στον μεσογειακό χώρο, με στόχο την αποφυγή τους.

Διευκρινίζεται ὅτι δὲν σημειώνονται ὅλες οἱ παραλλαγὲς ὀνομάτων στὴν καθομιλουμένη Ἑλληνική, στὴν Kυπριακὴ ἢ ἄλλες ελληνικές διαλέκτους, καὶ ὅτι εἶναι δυνατὸν νὰ ὑπάρχουν κάποιες ἀσάφειες ἢ ἐλλείψεις, ποὺ ὀφείλονται σὲ κενὰ τῆς ἐπιστημονικῆς ἔρευνας ἢ καὶ σὲ χρήζουσα ἐπαναθεώρηση κάποιων δεδομένων.

Το Ευρετήριο υποδιαιρείται σε διάφορες κατηγορίες σύμφωνα με την οικογένεια και το είδος των φυτών. Σε κάθε κατηγορία υπάρχει ο αύξων αριθμός των φυτών, κάθε φορά σχεδιασμένος με διαφορετικό σύμβολο, ώστε να είναι χρήσιμο για τους τοπιοτέχνες, αρχιτέκτονες και μηχανικούς, όταν σχεδιάζουν κήπους και πάρκα. Κάθε φυτό προσδιορίζεται στο τέλος του ονόματός του με μια βραχυγραφία σε παρένθεση, σύμφωνα με τα ακόλουθα κριτήρια:

1. (ΠE) : Παραδοσιακά Ενδημικά φυτά τῆς Kύπρου. Εκεῖνα δηλαδὴ ποὺ αὐτοφύονται μόνο στὴν Kύπρο.

2. (ΠI) : Παραδοσιακά Ἰθαγενῆ φυτὰ τῆς Kύπρου. Αὐτὰ δηλαδὴ ποὺ αὐτοφύονται στὸ νησὶ ἀπὸ παλιά, ἀνεξαρτήτως ἂν ὑπῆρχαν ἢ εἰσήχθησαν στὴν νῆσο. Aὐτὰ τα φυτὰ συναντῶνται καὶ σὲ ἄλλες χῶρες της Μεσογείου.

3. (Π) : Παραδοσιακά φυτά. Εκείνα ποὺ εἰσήχθησαν στὴν Κύπρο και στην Μεσόγειο γενικότερα ἀπὸ πολὺ παλιά, καὶ ἀποτελοῦν πιὰ μέρος τῶν παραδοσιακῶν φυτῶν τοῦ χώρου μας. Δεν αὐτοφύονται σὲ ἄγρια κατάσταση στην Φύση. Παραδείγματα τέτοιων φυτῶν εἶναι τὰ ἑσπεριδοειδῆ, ἡ ἀμυγδαλιά, ἡ μουριά, ἡ συκομορέα, ἡ καρυδιά, ἡ φοινικιά, ἡ κορομηλιά, ἡ κυδωνιά, τὰ γεράνια, ὡρισμένες ποικιλίες τριανταφυλλιᾶς, τὸ γιασεμί, τὰ χρυσάνθεμα, ἡ παπουτσοσυκιὰ (φραγκοσυκιά) καὶ ἄλλα.

4. (ΞΣ) : Ξενόφερτα Συμβατά φυτά που εισήχθησαν στην Κύπρο και τὰ ὁποῖα είναι συμβατά και  ἐναρμονίζονται στὸ μεσογειακὸ καὶ εἰδικότερα στὸ παραδοσιακὸ κυπριακὸ περιβάλλον. Mποροῦν νὰ θεωρηθοῦν ὡς συμβατὰ μὲ τὰ παραδοσιακὰ φυτὰ, καθὼς καὶ μὲ τὸν χαρακτῆρα και τις κλιματικές συνθήκες τοῦ μεσογειακοῦ καὶ κυπριακοῦ χώρου, της αισθητικής τους καὶ μὲ τὰ ἀγαθὰ τῆς φυσικής και της διαχρονικῆς πολιτιστικῆς κληρονομιᾶς, ποὺ περικλείει αὐτὸ τὸ τοπίο.

5. (ΞA) : Ξενόφερτα Ασύμβατα φυτά που εισήχθησαν στην Κύπρο και τα οποία δύσκολα ἐναρμονίζονται ἢ καὶ εἶναι ἐντελῶς ἀσύμβατα και ἀταίριαστα μὲ τὰ παραδοσιακὰ φυτά, τὸ παραδοσιακὸ κυπριακὸ και μεσογειακό  περιβάλλον καὶ τὶς αἰσθητικές τους παραμέτρους, καθὼς καὶ μὲ τὴν πολιτιστική μας κληρονομιά. Δίπλα ἀπὸ τὸ ὄνομά τους ἀκολουθεῖ, εκτός της βραχυγραφίας, καὶ εἰδικὸ σχόλιο, ὥστε οἱ ἐνδιαφερόμενοι νὰ ἀποφεύγουν την χρήση αυτών των φυτών που αλλοιώνουν τον αυθεντικό φυσικό, ιστορικό και πολιτισμικό χαρακτήρα του κυπριακού και γενικότερου μεσογειακού χώρου. 

Σὲ χώρους φυσικής ή καὶ πολιτιστικῆς κληρονομιᾶς, ὅπως πολιτιστικὰ τοπία, μνημεῖα τῆς Φύσης, ἱστορικὰ κέντρα, ἀρχαιολογικοί χώροι καὶ ιστορικά μνημεῖα, πρέπει νὰ προτιμῶνται κατά προτεραιότητα τὰ φυτὰ ποὺ φέρουν στον κατάλογο την ένδειξη "ΠΕ", "ΠΙ", "Π" και μετά εκείνα που φέρουν την ένδειξη ¨ΞΣ". Eἰδικὰ στοὺς ἀρχαιολογικοὺς χώρους και στα πολιτιστικά τοπία πρέπει νὰ φυτεύονται μόνο τα παραδοσιακά φυτά και όχι όσα είναι συμβατά. Τα φυτά ποὺ ὑπῆρχαν σε τέτοιους χώρους κατὰ τὴν Αρχαιότητα μὲ βάση τὰ δεδομένα τῆς παλαιοβοτανικῆς ἔρευνας, που πρέπει να προηγείται των φυτεύσεων, πρέπει να προτιμώνται.

Γιὰ σκοποὺς διάκρισης σύμφωνα μὲ τὰ προαναφερθέντα κριτήρια, στὸ ευρετήριο σημειώνονται δίπλα ἀπὸ κάθε ὄνομα φυτοῦ οἱ ἀκόλουθοι κωδικοί, όπως εξηγήθησαν ανωτέρω: 

(ΠE): Παραδοσιακὸ ἐνδημικό φυτό. 

(ΠI): Παραδοσιακὸ ἰθαγενές φυτό. 

(Π): Παραδοσιακὸ φυτό. 

(ΞΣ): Ξενόφερτο φυτό, συμβατὸ μὲ τὸ παραδοσιακὸ φυσικὸ, πολιτιστικό καὶ δομημένο περιβάλλον τῆς Kύπρου και της Μεσογείου. 

(ΞA): Ξενόφερτο φυτό, ἀσύμβατο μὲ τὸ παραδοσιακὸ φυσικὸ, πολιτιστικό καὶ δομημένο περιβάλλον τῆς Kύπρου και της Μεσογείου.

The present inventory is not exhaustive, but it contains a maximum number of trees, bushes, climbers and various other plants that can be considered as traditional of Cyprus and of the Mediterranean. It includes also various imported plants in Mediterranean since the Antiquity or during Medieval Times or in more recent periods, which can be considered as "compatible" with the indigenous traditional plants. It also contains some imported plants incompatible with the Mediterranean space in order to avoid them.

It is clarified that not all the variants of the names in Greek, in the Cypriot or other Greek dialects are mentioned, and that it is possible that some vagueness or scantiness may occur due to gaps of scientific research and/or to a needful reconsideration of some data.

The inventory is divided in different categories according to the family and the species of the plants. In every category there is a serial numbering, differently designed in every category, so that it is easily usable by the landscapers, the architects and the engineers, when they design gardens and parks. Every plant is specified at the end of its name by the sign of an abbreviation in parenthesis, according to the following five criteria:

1. (ΠE) : Traditional Endemic plants - Παραδοσιακά Ενδημικά. Traditional Endemic plants of Cyprus. Those they self-sprout only in Cyprus.

2. (ΠI) : Traditional Indigenous plants - Παραδοσιακά Ιθαγενῆ. Traditional Indigenous plants of Cyprus. Those they self-sprout in the island since a long time, independently whether they existed or they were imported in the island. These plants are found also in other Mediterranean countries.

3. (Π) : Traditional plants - Παραδοσιακὰ. Those plants they have been imported in Cyprus and the Mediterranean in general since long ago and they make part of the traditional plants of the area. They do not sprout in wild state in nature. Examples of such plants are the citrus trees, the almond trees, the mulberry, the sycamore, the walnuts, the date palm, the cherry plum, the quince, the geranium, some species of rosebushes, the jasmine, the chrysanthems, the prickly and others.

4. (ΞΣ) : Imported Compatible plants - Ξενόφερτα Συμβατὰ. Those imported plants they are compatible and they consort with the Mediterranean and specifically with the traditional Cypriot environment. They can be considered as compatible with the traditional plants and with the character and the climatic conditions of the Mediterranean and Cypriot landscape, their aesthetics and the goods of the diachronic natural and cultural heritage of Mediterranean.

5. (ΞA) : Imported Incompatible plants - Ξενόφερτα Ασύμβατα. Those imported plants they difficultly consort with or they are completely incompatible and jarring with the traditional plants, the traditional Cypriot and Mediterranean environment, its aesthetics, climactic conditions and cultural heritage. After their names, apart from the abbreviation (ΞΑ), follow a comment so the interested people avoid the use of such plants altering the authentic natural, historic and cultural character of the Cypriot and generally the Mediterranean space.

In areas of natural and or cultural heritage such as cultural landscapes, monuments of Nature, historic centres, archaeological sites and historic monuments, must be preferred primarily the plants marked in the inventory with the signs "ΠΕ", "ΠΙ", "Π" and then those marked with ¨ΞΣ". Especially for the areas of archaeological sites and cultural landscapes only the traditional plants must be used and not the compatible ones. Those they existed in such places in Antiquity according to the results of a paleo-botanical research that must precede any planting, must be preferred.

Το παρόν ευρετήριο δεν είναι εξαντλητικό, αλλά περιέχει ἕνα μέγιστο ἀριθμὸ δένδρων, θάμνων, ἀναρριχητικῶν καὶ διαφόρων ἄλλων φυτῶν, ποὺ μποροῦν νὰ θεωρηθοῦν ὡς παραδοσιακὰ τῆς Kύπρου και της Mεσογείου. Περιέχει ἐπίσης διάφορα ξενόφερτα φυτὰ που εισήχθησαν στην Μεσόγειο από την Αρχαιότητα ή τους Μεσαιωνικούς Χρόνους ή και σε πιο πρόσφατες περιόδους και τα οποία μπορούν να θεωρηθούν συμβατά με τα εντόπια παραδοσιακά φυτά. Περιλαμβάνει επίσης μερικά εισηγμένα φυτά ανάρμοστα στον μεσογειακό χώρο, με στόχο την αποφυγή τους.

Διευκρινίζεται ὅτι δὲν σημειώνονται ὅλες οἱ παραλλαγὲς ὀνομάτων στὴν καθομιλουμένη Ἑλληνική, στὴν Kυπριακὴ ἢ ἄλλες ελληνικές διαλέκτους, καὶ ὅτι εἶναι δυνατὸν νὰ ὑπάρχουν κάποιες ἀσάφειες ἢ ἐλλείψεις, ποὺ ὀφείλονται σὲ κενὰ τῆς ἐπιστημονικῆς ἔρευνας ἢ καὶ σὲ χρήζουσα ἐπαναθεώρηση κάποιων δεδομένων.
 

Το Ευρετήριο υποδιαιρείται σε διάφορες κατηγορίες σύμφωνα με την οικογένεια και το είδος των φυτών. Σε κάθε κατηγορία υπάρχει ο αύξων αριθμός των φυτών, κάθε φορά σχεδιασμένος με διαφορετικό σύμβολο, ώστε να είναι χρήσιμο για τους τοπιοτέχνες, αρχιτέκτονες και μηχανικούς, όταν σχεδιάζουν κήπους και πάρκα. Κάθε φυτό προσδιορίζεται στο τέλος του ονόματός του με μια βραχυγραφία σε παρένθεση, σύμφωνα με τα ακόλουθα κριτήρια:

1. (ΠE) : Παραδοσιακά Ενδημικά φυτά τῆς Kύπρου. Εκεῖνα δηλαδὴ ποὺ αὐτοφύονται μόνο στὴν Kύπρο.

2. (ΠI) : Παραδοσιακά Ἰθαγενῆ φυτὰ τῆς Kύπρου. Αὐτὰ δηλαδὴ ποὺ αὐτοφύονται στὸ νησὶ ἀπὸ παλιά, ἀνεξαρτήτως ἂν ὑπῆρχαν ἢ εἰσήχθησαν στὴν νῆσο. Aὐτὰ τα φυτὰ συναντῶνται καὶ σὲ ἄλλες χῶρες της Μεσογείου.

3. (Π) : Παραδοσιακά φυτά. Εκείνα ποὺ εἰσήχθησαν στὴν Κύπρο και στην Μεσόγειο γενικότερα ἀπὸ πολὺ παλιά, καὶ ἀποτελοῦν πιὰ μέρος τῶν παραδοσιακῶν φυτῶν τοῦ χώρου μας. Δεν αὐτοφύονται σὲ ἄγρια κατάσταση στην Φύση. Παραδείγματα τέτοιων φυτῶν εἶναι τὰ ἑσπεριδοειδῆ, ἡ ἀμυγδαλιά, ἡ μουριά, ἡ συκομορέα, ἡ καρυδιά, ἡ φοινικιά, ἡ κορομηλιά, ἡ κυδωνιά, τὰ γεράνια, ὡρισμένες ποικιλίες τριανταφυλλιᾶς, τὸ γιασεμί, τὰ χρυσάνθεμα, ἡ παπουτσοσυκιὰ (φραγκοσυκιά) καὶ ἄλλα.

4. (ΞΣ) : Ξενόφερτα Συμβατά φυτά που εισήχθησαν στην Κύπρο και τὰ ὁποῖα είναι συμβατά και  ἐναρμονίζονται στὸ μεσογειακὸ καὶ εἰδικότερα στὸ παραδοσιακὸ κυπριακὸ περιβάλλον. Mποροῦν νὰ θεωρηθοῦν ὡς συμβατὰ μὲ τὰ παραδοσιακὰ φυτὰ, καθὼς καὶ μὲ τὸν χαρακτῆρα και τις κλιματικές συνθήκες τοῦ μεσογειακοῦ καὶ κυπριακοῦ χώρου, της αισθητικής τους καὶ μὲ τὰ ἀγαθὰ τῆς φυσικής και της διαχρονικῆς πολιτιστικῆς κληρονομιᾶς, ποὺ περικλείει αὐτὸ τὸ τοπίο.

5. (ΞA) : Ξενόφερτα Ασύμβατα φυτά που εισήχθησαν στην Κύπρο και τα οποία δύσκολα ἐναρμονίζονται ἢ καὶ εἶναι ἐντελῶς ἀσύμβατα και ἀταίριαστα μὲ τὰ παραδοσιακὰ φυτά, τὸ παραδοσιακὸ κυπριακὸ και μεσογειακό  περιβάλλον καὶ τὶς αἰσθητικές τους παραμέτρους, καθὼς καὶ μὲ τὴν πολιτιστική μας κληρονομιά. Δίπλα ἀπὸ τὸ ὄνομά τους ἀκολουθεῖ, εκτός της βραχυγραφίας, καὶ εἰδικὸ σχόλιο, ὥστε οἱ ἐνδιαφερόμενοι νὰ ἀποφεύγουν την χρήση αυτών των φυτών που αλλοιώνουν τον αυθεντικό φυσικό, ιστορικό και πολιτισμικό χαρακτήρα του κυπριακού και γενικότερου μεσογειακού χώρου. 

Σὲ χώρους φυσικής ή καὶ πολιτιστικῆς κληρονομιᾶς, ὅπως πολιτιστικὰ τοπία, μνημεῖα τῆς Φύσης, ἱστορικὰ κέντρα, ἀρχαιολογικοί χώροι καὶ ιστορικά μνημεῖα, πρέπει νὰ προτιμῶνται κατά προτεραιότητα τὰ φυτὰ ποὺ φέρουν στον κατάλογο την ένδειξη "ΠΕ", "ΠΙ", "Π" και μετά εκείνα που φέρουν την ένδειξη ¨ΞΣ". Eἰδικὰ στοὺς ἀρχαιολογικοὺς χώρους και στα πολιτιστικά τοπία πρέπει νὰ φυτεύονται μόνο τα παραδοσιακά φυτά και όχι όσα είναι συμβατά. Τα φυτά ποὺ ὑπῆρχαν σε τέτοιους χώρους κατὰ τὴν Αρχαιότητα μὲ βάση τὰ δεδομένα τῆς παλαιοβοτανικῆς ἔρευνας, που πρέπει να προηγείται των φυτεύσεων, πρέπει να προτιμώνται.

Γιὰ σκοποὺς διάκρισης σύμφωνα μὲ τὰ προαναφερθέντα κριτήρια, στὸ ευρετήριο σημειώνονται δίπλα ἀπὸ κάθε ὄνομα φυτοῦ οἱ ἀκόλουθοι κωδικοί, όπως εξηγήθησαν ανωτέρω: 

(ΠE): Παραδοσιακὸ ἐνδημικό φυτό. 

(ΠI): Παραδοσιακὸ ἰθαγενές φυτό. 

(Π): Παραδοσιακὸ φυτό. 

(ΞΣ): Ξενόφερτο φυτό, συμβατὸ μὲ τὸ παραδοσιακὸ φυσικὸ, πολιτιστικό καὶ δομημένο περιβάλλον τῆς Kύπρου και της Μεσογείου. 

(ΞA): Ξενόφερτο φυτό, ἀσύμβατο μὲ τὸ παραδοσιακὸ φυσικὸ, πολιτιστικό καὶ δομημένο περιβάλλον τῆς Kύπρου και της Μεσογείου.

The inventory is divided in different categories according to the family and the species of the plants. In every category there is a serial numbering, differently designed in every category, so that it is easily usable by the landscapers, the architects and the engineers, when they design gardens and parks. Every plant is specified at the end of its name by the sign of an abbreviation in parenthesis, according to the following five criteria:

1. (ΠE) : Traditional Endemic plants - Παραδοσιακά Ενδημικά. Traditional Endemic plants of Cyprus. Those they self-sprout only in Cyprus.

2. (ΠI) : Traditional Indigenous plants - Παραδοσιακά Ιθαγενῆ. Traditional Indigenous plants of Cyprus. Those they self-sprout in the island since a long time, independently whether they existed or they were imported in the island. These plants are found also in other Mediterranean countries.

3. (Π) : Traditional plants - Παραδοσιακὰ. Those plants they have been imported in Cyprus and the Mediterranean in general since long ago and they make part of the traditional plants of the area. They do not sprout in wild state in nature. Examples of such plants are the citrus trees, the almond trees, the mulberry, the sycamore, the walnuts, the date palm, the cherry plum, the quince, the geranium, some species of rosebushes, the jasmine, the chrysanthems, the prickly and others.

4. (ΞΣ) : Imported Compatible plants - Ξενόφερτα Συμβατὰ. Those imported plants they are compatible and they consort with the Mediterranean and specifically with the traditional Cypriot environment. They can be considered as compatible with the traditional plants and with the character and the climatic conditions of the Mediterranean and Cypriot landscape, their aesthetics and the goods of the diachronic natural and cultural heritage of Mediterranean.

5. (ΞA) : Imported Incompatible plants - Ξενόφερτα Ασύμβατα. Those imported plants they difficultly consort with or they are completely incompatible and jarring with the traditional plants, the traditional Cypriot and Mediterranean environment, its aesthetics, climactic conditions and cultural heritage. After their names, apart from the abbreviation (ΞΑ), follow a comment so the interested people avoid the use of such plants altering the authentic natural, historic and cultural character of the Cypriot and generally the Mediterranean space.

In areas of natural and or cultural heritage such as cultural landscapes, monuments of Nature, historic centres, archaeological sites and historic monuments, must be preferred primarily the plants marked in the inventory with the signs "ΠΕ", "ΠΙ", "Π" and then those marked with ¨ΞΣ". Especially for the areas of archaeological sites and cultural landscapes only the traditional plants must be used and not the compatible ones. Those they existed in such places in Antiquity according to the results of a paleo-botanical research that must precede any planting, must be preferred.

As already explained above, for reasons of distinction according to the aforesaid criteria, every plant in the inventory is marked at the end of its name with one of the signs here below:

(ΠE): Traditional endemic plant - Παραδοσιακὸ ἐνδημικό φυτό.

(ΠI): Traditional indigenous plant - Παραδοσιακὸ ἰθαγενές φυτό.

(Π): Traditional plant - Παραδοσιακὸ φυτό.

(ΞΣ): Imported plant compatible within the traditional natural, cultural and built environment of Cyprus and Mediterranean - Ξενόφερτο φυτό, συμβατὸ μὲ τὸ παραδοσιακὸ φυσικὸ, πολιτιστικό καὶ δομημένο περιβάλλον τῆς Kύπρου και της Μεσογείου.

(ΞA): Imported plant incompatible within the traditional natural, cultural and built environment of Cyprus and Mediterranean - Ξενόφερτο φυτό, ἀσύμβατο μὲ τὸ παραδοσιακὸ φυσικὸ, πολιτιστικό καὶ δομημένο περιβάλλον τῆς Kύπρου και της Μεσογείου.