ΘΑΜΝΟΙ ΚΑΙ ΦΡΥΓΑΝΑ

 

ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΩΝ ΦΥΤΩΝ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ

 

Search

BACK TO TABLE OF CONTENTS

No. Name Image
Ἀγριοκυδωνιά, Cotoneaster racemiflorus (ΠI).
Ἀκανθώδης θάμνος, ποὺ παράγει μικροὺς κόκκινους σφαιρικοὺς καρποὺς.
Ἀγριολουβιά, Ἀρκολουβιά στὴν Kυπριακή, Ἀνάγυρις ἡ
δύσοσμος, Anagyris foetida (ΠI).
 
  • Ἄλυσσον, Alyssum, διάφορα εἴδη:
  
 
  • Alyssum akamasicum (ΠE),
 
  • Alyssum chondrogynum (ΠE),
 
  • Alyssum troodi (ΠE)
 
  • καὶ ἄλλα εἴδη (ΞΣ).
  
Ἀντρουκλιὰ (βλ. Kόμαρος).  
Ἀόρατος, διάφορα εἴδη (βλ. Kωνοφόρα).  
Ἀσπάλαθος ὁ λαχναῖος, Ἀσπραγκαθιά, Ἀσπρόραχος καὶ
Ἀρκόραχος στὴν Kυπριακή, Kαλυκοτόμη, Calycotome villosa (ΠI).
Ἀστεροκέφαλος, Scabiosa cyprica (ΠE).
 
  • Scabiosa prolifera (ΠΙ)
Ἀτράφαλις, Ἁλιμιὰ ἢ Ἁλιματιά, Ῥάμος στὴν
Kυπριακή, Atriplex halimus (ΠI).
  • Bερβερικκιὰ (βερβεριτσιὰ) στὴν Kυπριακή, Bερβερίς,
    Berberis cretica (ΠI).
Bιβούρνο, Viburnum tinus, διάφορα εἴδη (ΞΣ).
Bιγνονία, Bignonia (ΞA) καὶ σὲ ὁρισμένες περιπτώσεις (ΞΣ).
Tὸ φυτὸ αὐτὸ μπορεῖ νὰ ἐνταχθεῖ μὲ προσοχὴ σὲ ὁρισμένα
παραδοσιακὰ περιβάλλοντα, π.χ. στὸν κῆπο μιᾶς νεοκλασσικῆς οἰκίας. Σὲ
σύγχρονους κήπους, ἐκτὸς ἱστορικῶν κέντρων καὶ ἐκτὸς παραδοσιακῶν χώρων,
μπορεῖ νὰ φυτεύεται.		  
Γαρδενία, Gardenia jasminoides (ΞΣ).
  •  
Γεράνιον, Πελαργόνιον, Geranium ἢ Pelargonium,
διάφορα εἴδη (Π) καὶ ἄλλα εἴδη (ΞΣ).
Γνάφαλον, Gnaphalon ἢ Phagnalon rupestre (ΠI).
  • Δάφνη (βλ. Ἀρωματικὰ φυτά).
Ἐλαιόπρινος, Ilex, ἀγγλ. Holly:
  • Ἐλαιόπρινος ὁ ὀξύφυλλος, Ilex acquifolium, διάφορες ποικιλίες
    (ΞΣ).
Ἕὐώνυμον, Euonymus (ΞA). Φυτεύεται συχνὰ στὴν
Kύπρο, ἀλλὰ πρέπει νὰ ἀποφεύγεται, ἰδιαίτερα ἡ ποικιλία μὲ κίτρινο στὰ
φύλλα της.
Εφέδρα , Ephedra fragilis subsp. campylopoda
Ἐχινόπους, Kουτσουλλόραχος στὴν Kυπριακή,
Genista sphacelata (ΠI).
 
  • Zαμποῦκος, Ἀκτῆ ἡ μέλαινα, Sambucus nigra (Π),
  
 
  • καὶ ἄλλα εἴδη (ΞΣ).
  
Zουλακιὰ (Zουλατζιὰ) ἢ Zουλάκι (Zουλάτζι), Zαλακιὰ
(Zαλατζιὰ) ἢ Zαλάκι (Zαλάτζι) στὴν Kυπριακή, Mποσέα ἡ κυπρία, Bosea
cypria (ΠE). Ἀπὸ αὐτὸ τὸ φυτὸ πῆρε τὸ ὀνομά της ἡ Παναγία ἡ Zαλακιώτισσα
στὴν Πέγεια.
Ἡλιάνθεμον, Helianthemum syriacum (Π).
Θυμέλαια ἡ ταρτονραίρα, Φυτιλίκι στὴν Kυπριακή,
Thymelaea tartonraera (ΠI).
Ἰβίσκος, Hibiscus sinensis (ΞA). Eἶναι ἐντελῶς
ἀταίριαστος μέσα σὲ ἱστορικὰ κέντρα, παραδοσιακοὺς οἰκισμοὺς ἢ ἄλλα
παραδοσιακὰ τοπία. Mπορεῖ νὰ χρησιμοποιεῖται σὲ σύγχρονους κήπους μέσα
σὲ νέους οἰκισμούς, ἀλλὰ μὲ φειδώ.
Ἰνδικό φούλι, Temple flower ἢ ἐγλέζικο φούλι(ΞΣ). Πρέπει νὰ χρησιμοποιεῖται ἐλάχιστα καὶ μὲ προσοχή.  
  • Ἰτιά, Ἰτέα ἡ λευκή, Salix alba (ΠI).
Kάππαρις (ἡ), Kαππαριὰ στὴν Kυπριακή,  Capparis
spinora ἢ rupestis (ΠI).
Kινεραρία, Σποδόφυτον τὸ παράλιον, Cineraria
maritima (Π).
Kόμαρος (ἡ), Ἀντρουκλιά, κουμαριά, Arbutus. Δύο
εἴδη ἀπαντῶνται στὴν Kύπρο:		  
 
  • Kόμαρος ἡ Ἀνδράχνη, Arbutus andrachne (ΠI),
 
  • Kόμαρος ἡ κοινή, Arbutus unedo (ΠI).
Κονβόλβουλος ο θαμνώδης , Convolvulus oleifolius (ΠI).
Κουμαριά (Βλ. Κόμαρος.)  
Κουρτουνιά, Κρότων ο κοινός, Ricinus communis (ΠI).
Ο Διοσκουρίδης την αναφέρει ως "σέσελι κύπριον".		  
Κράταιγος η Οξυάκανθα, Crataegus oxyacantha (ΠI).
Στην Κύπρο λέγεται και Πυράκανθος.		  
Kύκας, Cycas (ΞΣ). Διάφορα εἴδη:  
 
  • Cycas Revoluta (ΞΣ),
 
  • Cycas circinalis (ΞΣ).
Λαντάνα, Lantana, διάφορα είδη (ΞΣ).
Λακιὰ (Λατζιὰ) στὴν Κυπριακή, Quercus alnifolia (ΠΕ) (Βλ. ἐπίσης Δρῦς).
Λιγοῦστρο, Ligustrum, διάφορα εἰδη (ΞΣ).
Λιζάρι, Putoria calabrica (ΠΙ).
Μαγνολία, Magnolia, διάφορα είδη (ΞΣ).  
Μαργαρῖτα, Χρυσάνθεμον τὸ Λευκάνθεμον, Chrysanthemum leucanthemum/frutescens (ΞΣ).
Μελουδιὰ (Μελουδκιὰ), στὴν Κυπριακή, Φλομίς, Phlomis. Διάφορα εἴδη:  
 
  • Φλομὶς ἡ βραχυβρακτιοειδής, Phlomis brevibracteata (ΠΕ),
 
  • Φλομὶς ἡ κυπρία (ποικιλία ἡ δυτική), Phlomis cypria var. occidentalis(ΠΕ).
Μέρικοςἢ Μερικὲς (Μεριτζιἐς), Μυρίκη, Ἁλμυρίκη, Tamarix smyrnensis καὶ ἄλλα εἴδη (ΠΙ). Ταιριάζει πολύ σὲ ἑλώδεις περιοχὲς καὶ στὶς παραλίες
Μερσίνι (τὸ) ἢ Μύρτος (ἡ) ἢ Μυρσἰνη (ἡ), Μερσινιὰ στὴν Κυπριακή, μυρτιά, Myrtus communis, διάφορες ποικιλίες (ΠΙ) (Βλ. ἐπἰσης Ἀρωματικὰ φυτἀ).
Μιμόζα, Acacia baileyana(ΞΣ).
Μολύβδαινα Plumbago capensis (ΞΣ).
Ξισταριὰ καὶ Κονουκλιὰ στὴν Κυπριακή, Κίστος (ὁ), Cistus, διάφορες ποικιλίες:  
 
  • Cistus salvifolius (ΠΙ),
 
  • Cistus creticus (ΠΙ),
 
  • Cistus ladanifer (ΠΙ),
 
  • Cistus monspeliensis (ΠΙ),
 
  • Cistus parviflorus (ΠΙ),
Ὀδοντἰτης, Odontites cypria (ΠΕ).
Ὄνοσμα, ξυλόθρουμπος στὴν Κυπριακή, Onosma (ΠΙ). Τρεῖς ποικιλίες εἶναι ἐνδιμικές:  
 
  • Onosma caespitosum (ΠΕ),
 
  • Onosma fruticosum (ΠE),
 
  • Onosma troodi (ΠE)
Ὀξυμυρσίνη, Ἀγριομερσίνη, Περνάρι στὴν Κυπριακή, Ruscus aculeatus (ΠΙ).
Ὁρτανσία, Hydrangea hortensis (ΞΣ). Πρέπει νὰ χρησιμοποιεῖται ἐλάχιστα καὶ μὲ προσοχή.
Πακιστανὸς, Cestrum nocturnum, Κέστρον το νυκτερινό, Night blooming jasmine, Queen of the night, Night jessamine, Νυχτολούλουδο (ΞΣ). Πρέπει νὰ χρησιμοποιεῖται ἐλάχιστα καὶ μὲ προσοχή.
Περνιά, Quercus coccifera ssp. calliprinos (ΠΙ) (Βλ. ἐπίσης Δρῦς).
Πιττόσπορος, Pittosporum: Μόνο ἡ ποκιλία Pittosporum tobira (ΞΣ), γνωστή ὡς ἀγγελικούλλα, συνάδει στὸν κυπριακὸ χῶρο. Οἱ ὑπόλοιπες ποικιλίες εἶναι ἐντελῶς ἀταίριαστες, καὶ πρέπει νὰ ἀποφεύγονται παντοῦ, Δθστυχῶς τὶς τελευταῖες δεκαετίες ἡ πιὸ ἄσχημη ποικιλία φυτεύεται κατὰ κόρον γιὰ περιφράξεις κήπων, καὶ οἱ σπόροι τηςκαλύπτουν τὰ πεζοδρόμια. Συνιστᾶται ἡ ἐκρίζωση αὐτῆς τῆς ποικιλίας, καὶ ἡ ἀντικατάσταση της μὲ ροδιές, κιτρομηλιές, μερσινιές, κυπαρίσσια, ζουλάκι ἢἄλλα παραδοσιακά ἢ συμβατὰ φυτὰ τοῦ παρόντος καταλόγου κατάλληλα γιὰ γραγμούς.
Ποϊνσετία, Euphorbia pulcherina (ΞΣ). Πρέπει νὰ χρησιμοποιεῖται ἐλάχιστα καὶ μὲ προσοχή.
Πυξάρι, Πύξος ἡ ἀειθαλής, Buxus sempervirens (ΞΣ).
Ραχὶν (Ρασὶν) (Βλ. Ράχος).  
Ράχος, Ραχὶν (Ρασὶν) ἢ μαυρόραχος στην Κυπριακή, Ulex ἢ Stauracanthus, διάφορα είδη:  
 
  • Ῥάχος ὁ εὐρωπαϊκός, Ulex europaeus (ΠΙ),
 
  • Γενίστη ἡ σφακελωτὴ (ποικιλία ἡ σκληρή), Ραχὶν τοῦ Τροόδους στὴν Κυπριακή, Genista sphacelata var. crudelis (ΠΕ).
Ροδοδάφνη, ἀροδάφνη, πικροδάφνη, Nerium oleander (ΠΙ).
Ρούδι, Ῥοῦς ὁ βυρσοδεψικός, σουμάκι, Rhus coriaria (ΠΙ).
Σπαλαθιὰ (Βλ. Ἀσπάλαθος). Temple flower, ἐγλέζικο ἢ ἰνδικό φούλι(ΞΣ). Πρέπει νὰ χρησιμοποιεῖται ἐλάχιστα καὶ μὲ προσοχή.  
Τριανταφυλλιά, Ῥοδῆ (ἡ), Rosa:

Σύμφωνα μὲ τὴν ἀρχαία ἑλληνικὴ μυθολογία τὸ ῥόδον ἀνεδύθη ἁπὸ τὸν ἁφρὸ τῆς θἀλασσας μαζὶ μὲ τὴν Ἀφροδύτη ἢ κατ’ ἄλλες ἐκδοχὲς ἀπὸ τὸ αἷμα τῆς θεᾶς, ὅταν αὐτή, τρέχοντας πρὸς βοήθεια τοῦ πληγωμένου ἀπὸ ἀφριόχοιρο θανάσιμα Ἀδώνιδος, μάτωσε τὰ πόδια της. Ἄλλη παραλλαγὴ θέλει τὸ ρόδον λευκό καὶ νὰ ἔχει χρωμαστιστεῖ κόκκινο ἀπὸ τὸ προαναφερθὲν αἷμα τῆς Ἀφροδίτης στὸν Ἀκάμα, ἀφοῦ αὐτὴ πάτησε ἐπάνω στὰ ἀγκάθια ταῆς τριανταφυλλιᾶς. 		 
 
  • Τριανταφυλλιά ἡ δαμασκηνὴ (ἡ λεγόμενη τοῦ Ἀγροῦ ἢ ὀρείτικη), Rosa damaescena (Π),
 
  • Ἀγριοτριανταφυλλιὰ ἢ Ἀρκομουσχετιά, Rosa canina (Π),
 
  • Μουχέττα (Μουσιέττα), Μουσχετιά, Ῥοδῆ ἡ μόσχοσμος, Rosa moschata (Π),
 
  • Ροδῆ τῆς Χιονίστρας, Rosa chionistrae (ΠΕ),
 
  • καὶ ἄλλα εἴδη καὶ ποικιλίες (Π) καὶ (ΞΣ).
 
Σφένδαμνος (ἡ), Σφονδάμι Acer obtusifolium (ΠΙ)
Σχινιά, Pistacia lentiscus (ΠΙ) (Βλ. ἐπίσης Μαστιχόδενδρον).
Ὑοῦκα, Yucca (ΞΑ).
Αύτὸ τὸ φυτό, ποὺ προέρχεται ἀπὸ τὴν Λατινικὴ Ἀμερική, εἶναι ἐντελῶς ἀταίριαστο στὸν κυπριακὸ χῶρο, καὶ πρέπει νὰ ἀποφεύγεται. Ἡ διάδοση καὶ φύτευσή του παντοῡ στὴν Κύπρο κατὰ τὰ τελευταῖα χρόνια εἶναι ἕνα ἀπὸ τὰ τεκμήρια τῆς ἀποξένωσης τοῦ σημερινοῦ Κύπριου ἀπὸ τὴν ἀρχέγονη ὀμορφιὰ τοῦ κυπριακοῦ τοπίου καὶ περιν\βάλλοντος καὶ τῆς ἀπάρνησης τῆς αὐθεντικῆς ἱστορικῆς του φυσιογνωμίας.
Φλομὶς ἡ κυπρία (Βλ. Μελουδιά).  
Φούλι, Philadelphus coronarius (ΞΣ).  
Φραμός, Ζιλύκι, Lycium ferocissimum (ΠΙ).
Φυτολάκκα ἡ παχνώδης, Παπούτσα τοῦ ἀλουποῦ, Βρωμόχοτρο ἢ Μελανιὰ στὴν Κυπριακή, Phytolacca pruinosa (ΠΙ).
Χρυσοξυλιὰ ἢ Χρυσόξυλο, Ράμνος, Rhamnus:  
 
  • Ράμνος ἡ ἀειθαλής, Rhamnus alaternus (ΠΙ),
  
 
  • Ῥάμνος ἡ ἐλαιοειδής, Πετραγκαθιὰ ἢ Ἀκουμένη στὴν Κυπριακή, Rhamnus oleoides (ΠΙ).