ΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΠΑΡΚΟ ΤΟΥ ΤΡΟΟΔΟΥΣ ΚΑΤΑΚΡΕΟΥΡΓΕΙΤΑΙ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ
ΑΠΕΥΘΥΝΟΥΜΕ ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ ΕΚΚΛΗΣΗ ΓΙΑ ΔΡΑΣΕΙΣ ΩΣΤΕ ΝΑ ΔΙΑΣΩΘΕΙ ΤΟ ΔΑΣΟΣ ΜΑΥΡΗΣ ΠΕΥΚΗΣ ΣΤΟΝ ΠΡΟΔΡΟΜΟ
Δέστε πληθώρα φωτογραφιών πιο κάτω
Το Κέντρο Φυσικής και Πολιτιστικής Κληρονομιάς απευθύνει επείγουσα έκκληση προς τον Υπουργό Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, στην δικαιοδοσία του οποίου υπάγεται το Τμήμα Δασών, όπως σταματήσουν άμεσα οι εκκοπές μαύρης πεύκης στο δάσος του Προδρόμου, πολλές από τις οποίες είναι αιωνόβιες.
Η έκκληση απευθύνεται επίσης σε κάθε άλλο φορέα του δημοσίου (Επίτροπος Περιβάλλοντος, Επίτροπος Τροόδους κ.ά), καθώς και του ιδιωτικού τομέα (πολιτικά κόμματα, Οικολόγοι, κ.ά.) και σε κάθε υπεύθυνο ευαισθητοποιημένο πολίτη, που μπορεί να επηρεάσει θετικά προς αυτή την κατεύθυνση και να σταματήσει το ανοσιούργημα αυτό εις βάρος της φυσικής κληρονομιάς του Τροόδους και της κοινότητας του Προδρόμου.
Η μαύρη πεύκη (pinus nigra) είναι «είδος προς εξαφάνσιν» θα μπορούσε να πει κανείς, αφού έχει εναπομείνει μόνο στον Όλυμπο και στις γύρω βουνοκορφές εξ ου και η μεγάλη σημασία αυτού του είδους της πεύκης στο πλαίσιο της διατήρησης της φυσικής μας κληρονομιάς. Κανένα δένδρο μαύρης πεύκης δεν περισσεύει, τόσον δε περισσότερον οι αιωνόβιες μαύρες πεύκες που αποτελούν το διαμάντι της φυσικής κληρονομιάς του Τροόδους.
Δυστυχώς, από τον περασμένο Φεβρουάριο και μέχρι σήμερα το Τμήμα Δασών, κάνοντας χρήση της αναχρονιστικής πρακτικής να βγάζει πεύκα προς πώληση σε ιδιώτες μέσω προσφορών, πρακτική που εφάρμοζε στο παρελθόν και το Τμήμα Αρχαιοτήτων και πωλούσε αρχαιότητες, καταστρέφει ένα από τα ομορφότερα δάση του Τροόδους και ειδικότερα της περιοχής του Προδρόμου. Το εν λόγω δάσος ευρίσκεται κατά μήκος του δασικού δρόμου περίπατου που αρχίζει στα αριστερά της δεύτερης στροφής του δρόμου που οδηγεί από την Πλατεία του Προδρόμου προς το Τρόοδος. Καλούνται όλοι να το επισκεφθούν, ειδικά τα ΜΜΕ, ώστε να δημοσιοποιηθεί και να γίνει κατανοητό το μέγεθος της καταστροφής που επιτελείται.
Το πρόσχημα του Τμήματος Δασών περί ανανέωσης των δασών δεν μπορεί να ισχύσει, γιατί το δάσος αυτό και τα υπόλοιπα που ανήκουν στο Εθνικό Πάρκο Τροόδους, είναι διατηρητέα μνημεία της Φύσης και πρέπει να διατηρούν την αυθεντικότητά τους χωρίς οποιεσδήποτε επεμβάσεις, όπως αυτό γινόταν εδώ και εκατομμύρια χρόνια. Ο βάναυσος τρόπος με τον οποίο έχουν κοπεί τα δένδρα μαρτυρεί από μόνος του την προχειρότητα και την αντιεπιστημονικότητα όσων συνέπραξαν σε αυτό τον κατάφορο βιασμό της Φύσης.
Δυστυχώς υπάρχουν και άλλα δένδρα με άσπρη σήμανση, των οποίων επίκειται η εκκοπή και μάλιστα σε σημεία όπου οι ρίζες τους συγκρατούν το έδαφος από την διάβρωση η οποία φαίνεται έκδηλα εκεί όπου κόπηκαν πεύκα παλαιότερα. Η ασχημοσύνη που προέκυψε από την βεβήλωση του δάσους κορυφώθηκε με την επι τόπου εγκατάλειψη τμημάτων από τους κλάδους των δένδρων ακόμη και κορυφές από την κόμη των αιωνόβιων πευκών και τα οποία, αποξηραινόμενα, θα καταστούν επικίνδυνα για εύκολη ανάφλεξη πυρκαϊάς. Επίσης, θα διαβρωθούν από ξυλοφάγα έντομα και μήκυτες και θα γίνουν εστίες αναπαραγωγής τους και στη συνέχεια θα προσβληθεί όλο το δάσους με τραγικές συνέπειες για την υγειή διατήρησή του και την διαχρονική του διαφύλαξη.
Οποιοσδήποτε επισκεφθεί το εν λόγω δάσος θα διαπιστώσει την βεβήλωση ενός των ομορφοτέρων δασών του Τροόδους που ήταν μιας ανείπωτης παραμυθένιας ομορφιάς, με όλες τις τραγικές καταστροφικές συνέπειες που έπονται οποιασδήποτε αλόγιστης ανθρώπινης επέμβασης μέσα στην ανόθευτη Φύση.
Το πρόσχημα περί ανανέωσης των δασών της Κύπρου έχει χρησιμοποιηθεί ως δικαιολογητικό για εξυπηρέτηση συμφερόντων ιδιωτών που εμπορεύονται την ξυλεία. Ο δε τρόπος που γίνεται, εύλογα θα μπορούσε να αφήσει υποψίες για διαπλοκή. Το δε επιχείρημα ότι τα λεφτά από την πώληση των δένδρων αυτών, που μέχρι στιγμής υπολογίζονται μεταξύ 150 και 200, αν όχι περισσότερα, πάνε στο ταμείο του κράτους, είναι γελοίο, γιατί το κυπριακό κράτος δεν έχει ανάγκη εμπλουτισμού του ταμείου του ξεπουλώντας την δασική φυσική του κληρονομιά και μάλιστα από το Εθνικό Πάρκο Τροόδους. Καλείται ο καθ’ύλιν υπουργός και ο Διευθυντής του Τμήματος Δασών να δώσουν στην δημοσιότητα τα στοιχεία πώλησης των εν λόγω δεκάδων δένδρων μέσα στο πλαίσιο της διαφάνειας που πρέπει να υπάρχει, ώστε να πληροφορηθούν οι πολίτες στους οποίους ανήκει αυτή η δασική κληρονομιά, ποίοι έκριναν ότι τα δένδρα αυτά έπρεπε να βγουν στην πώληση, για ποιούς λόγους, πόσα και σε ποίους πωλήθηκαν και εάν αυτοί οι αγοραστές είναι οι ίδιοι που αγοράζουν κάθε φορά δένδρα από τον δασικό πλούτο της Κύπρου, γιατί η εν λόγω πρακτική δεν είναι η πρώτη φορά που γίνεται και ευχόμαστε η περίπτωση του Προδρόμου να είναι η τελευταία.
Κάποιοι επιτέλους θα πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες τους, ίσως και η ίδια η Βουλή και να απαγορευθεί τελεσίδικα η προκήρυξη προσφορών και η πώληση δένδρων και ειδικά των αιωνόβιων από τα κυπριακά δάση τα οποία κατακαίγονται κάθε χρόνο χωρίς να αναφυτεύονται άμεσα και ολοκληρωτικά.
Το καλύτερο που έχει να κάνει το Τμήμα Δασών είναι τάχιστα να εξαγγείλει ένα εθνικό σχέδιο δάσωσης/αναφύτευσης όλης της δημόσιας γης. Το κράτος δεν μπορεί να εμπορεύεται τα κληροδοτήματα και αγαθά του εθνικού δασικού μας πλούτου, αλλά να δώσει κίνητρα στον ιδιωτικό τομέα για ιδιωτικές καλλιέργιες δασικών ειδών προς εμπορική εκμετάλλευση. Οι ιδιώτες θα μπορούσαν να φυτεύουν με επιχορηγήσεις δασικά είδη σε δικά τους κτήματα και με το δικαίωμα εκκοπής και πώλησης των δένδρων αυτών στην κατάλληλη ηλικία. Η καταστροφή δημοσίων δασών με εκκοπές και πωλήσεις πρέπει να σταματήσει άμεσα.
Αν το Τμήμα Δασών εξαγγείλει ένα τέτοιο σχέδιο δάσωσης όλης της δημόσιας γης, θα μας έχει αρωγούς και συνεργάτες, γιατί η Κύπρος έχει άμεση ανάγκη αποκατάστασης των αποφυσικοποιημένων τοπίων, κυρίως πρώην δασικών, κάτι που θα συμβάλει στην βελτίωση των κλιματικών συνθηκών και θα λειτουργήσει ενάντια στην υπερθέρμανση του τοπικού κλίματος.
Τέλος, παραθέτουμε αυτούσια την δήλωση της πανεπιστημιακού δασολόγου και εδικού επί των δασών της Κύπρου, Καθηγήτριας Julia Ellis Burnet, η οποία έχει κάνει και την διδακτορική της διατριβή επάνω στα δάση της Κύπρου, και η οποία αντέδρασε αμέσως μετά που πληροφορήθηκε την καταστροφή του εν λόγω δάσους μέσα στο Εθνικό Πάρκο Τροόδους και είδε τις φωτογραφίες:
“Response to clear felling of Pinus nigra in the Prodromos region of the Troodos National Park
I’ve been looking at old photographs from the mid 1990’s of a sun dappled Pinus nigra forest floor under a canopy of uneven aged trees with a few graceful bending branches of senescent trees. The haunting scent of resign and the still quietness of the stand lingers. There is a harsh contrast to the open, barren and baked expanse of devastation I have viewed recently in a portfolio of photographs. I wonder with great sadness the path along which the Cyprus Forestry Department lost its inspiration for an environmental ethic.
The important factor in search for commercial values frequently overlooked by policy makers is the longevity of trees. Pinus nigra has a maturation rate of over 800 years – many generations longer than human kind. Here wecan speak not only the beauty of forest stands but their impact on soil structure and nutrients, the associated hydrological cycle and ecological stability.
Clear felling of a designated ecological niche (habitat type 9530 – a priority habitat for Cyprus) has led to potential desertification of a crucial stand of Pinus nigra without adequate justification by the Ministry of Agriculture, Rural Development and Environment. The Department of Forests is one of the most senior departments of the Republic of Cyprus with whom I worked closely during the 1990’s while undertaking my systematic forestry research. It seems currently to be tucked under an umbrella of irresponsible policy.
As a national park reflecting the beliefs and cultural heritage of Cyprus, Troodos National Park should be above any commercial exploitation as suggested in the EU Cultural Heritage Guidelines for natural landscapes. European Union definitions can include: “cultural landscapes, geological, biological and physical formations” and thus includes the protected habitat sites such as Pinus nigra subsp. Palassiana (9530) and the Troodos (habitat type 6460). Both habitat sites are designated as priorities.”
Julia Ellis Burnet (PhD)
Macquarie University, Sydney,
China University of Geoscience,
University of Nova Gorica, Slovenia
Οι φωτογραφίες: