MYTHO 100 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ: ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΙΑ, ΑΝΑΛΥΣΗ, ΕΡΜΗΝΕΙΑ

ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ

MYTHO 100 
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ
ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΙΑ - ΑΝΑΛΥΣΗ - ΕΡΜΗΝΕΙΑ

φθινοπωΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ 2016

ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΔΡ. ΣΟΦΟΚΛΗΣ ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ

τηλ. γραφείου 22 003 111

ΧΩΡΟΣ: ΚΕΝΤΡΟ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ, ΑΙΘΟΥΣΑ ΔΙΑΛΕΞΕΩΝ

Μ. Αλεξάνδρου 10, Παλιά Λευκωσία (πάροδος οδού Λήδρας)

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ

Το σεμινάριο αυτό καλύπτει σημαντικούς αρχαίους ελληνικούς μύθους, τους αναλύει και ερμηνεύει από συμβολικής, θρησκειολογικής, φιλοσοφικής και εικονογραφικής άποψης. Κύριοι επιδιωκόμενοι στόχοι του σεμιναρίου είναι βασική γνώση της ελληνικής μυθολογίας και της αντίστοιχης εικονογραφίας της στην ζωγραφική και την γλυπτική. Επίσης η εικονογραφική ανάλυση και σχολιασμός των έργων τέχνης που απεικονίζουν σκηνές ή πρόσωπα της αρχαιοελληνικής μυθολογίας. Ανάπτυξη της δεξιότητας της ανάλυσης και σύνθεσης, καθώς και της κριτικής σκέψης. Ανάπτυξη της  ικανότητας εξαγωγής των διδαγμάτων από τον κόσμο της αρχαιοελληνικής θρησκείας και μυθολογίας.

ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

1.  Μεθοδολογία προσέγγισης και μελέτης των έργων τέχνης: καταγραφή και σχολιασμός.

2. Ανάπτυξη των παρατηρησιακών ικανοτήτων σε ό,τι αφορά την εικονογραφική ανάλυση, καθώς και την αισθητική και τεχνοτροπική εκτίμηση και αξιολόγηση των έργων τέχνης.

3. Αναγνώριση των κυριοτέρων αισθητικών και τεχνοτροπικών χαρακτηριστικών κάθε περιόδου και γνώση του ιστορικού, κοινωνικού και πολιτισμικού περιβάλλοντος μέσα στο οποίο δημιούργησαν οι καλλιτέχνες στην Κύπρο.

4.  Απόκτηση αισθητικής καλλιέργειας και εκλεπτυσμένου γούστου.

5.  Ανάπτυξη των βασικών ικανοτήτων που είναι χρήσιμες στην έρευνα και στην κριτική της Ιστορίας της Τέχνης.

6.  Χρήση της μεθοδολογίας και των τρόπων προσέγγισης για ανάλυση και σύνθεση.

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ

ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΥΛΗ

1. Κοσμογονία

Το κοσμογονικό αυγό ή σφαίρα.

Η αρχή του θεού-πατέρα.

Η αρχή της θεάς-μητέρας.

Ο Έρως ως συνεκτική δύναμη μεταξύ των δύο.

Η ανθρωπότης: εκβάν του ιερού γάμου Ουρανού και Γης.

2. Τιτάνες, Γίγαντες και Ολύμπιοι.

3. Ζευς

Η ενσάρκωση των ατμοσφαιρικών φαινομένων.

Η γονιμότητα υπό την αρσενική της έννοια.

Η αρχή της εξουσίας και της σοφίας.

4. Γαία

Η γονιμότητα υπό την θηλυκή της έννοια.

Θεές μητέρες.

5. ‘Αδωνις

Υιός της Μύρρας (Σμύρνας) και του Κινύρα.

Ο ετήσιος του κύκλος (γέννηση-θάνατος-ανάσταση).

Άδωνις, το πνεύμα του ετήσιου κύκλου της βλάστησης.

Άδωνις και Αφροδίτη.

6. Αθηνά

Η γέννηση της Αθηνάς (Η κάθοδος της θείας σοφίας στον κόσμο).

Η αρχή της παρθενίας και του αμόλυντου της αρχέγονης Σοφίας.

Συν Αθηνά και χείρα κίνει.

7. Αφροδίτη

Η γέννηση της Αφροδίτης.

Η αρχή της συμμετρίας, της αρμονίας και του κάλλους.

Πάνδημος και Ουρανία.

Η Κύπρις.

8. Άρτεμις

Η παρθένος ανόθευτος και αμόλυντος Φύσις.

Η άγρια Φύση και η αρχή του αμόλυντου, του άσπηλου και του άμωμου.

Άρτεμις και Ακταίων (Η τιμωρία της νόθευσης της Φύσεως).

9. Παν

Ο Πάνας προστάτης της Φύσης και των ποιμνίων.

Ο Πάνας αιφνιδιάζει τις νύμφες και την Αφροδίτη.

10. Δήμητρα και Κόρη

Η αρχή μητέρας και κόρης.

Ο κύκλος της φύσης και της βλάστησης.

11. Αιγεύς και Θησεύς/Δαίδαλος και Ίκαρος

Η αρχή πατέρα και υιού.

12. Ερμής

Η γέννησή του.

Η κλοπή των βοών του Απόλλωνος και η πρώτη εμπορική πράξη που έγινε ποτέ.

Ο θεός του εμπορίου και της διά του λόγου πειθούς.

Ο θεός της τέχνης της επικοινωνίας.

13. Διόνυσος

Η κυοφορία και η γέννησή του.

Η λατρεία του Διονύσου και το θέατρο (τραγωδία και κωμωδία)

14. Ευρώπη

Θυγατέρα του Φοίνικα ή του Αγήνορος και της Τηλεφάσσης.

Η πριγκίπισσα της Ανατολής.

Η αρπαγή της.

Μίνως, υιός Διός και Ευρώπης.

Μίνως, ο μυητής του ευρωπαϊκού πολιτισμού.

15. Ο από μηχανής θεός (ex-machina deus)

16. Μήδεια

Ο συμβολισμός της αφιερωμένης στον ναό παρθένου ιέρειας που γνωρίζει για πρώτη φορά τον ανθρώπινο έρωτα.

17. Ιστορίες αγάπης

Αφροδίτη και Άδωνις.

Αφροδίτη και Άρης.

Απόλλων και Δάφνη.

Δίας και Λήδα.

Δίας και Δανάη.

Μύρρα ή Σμύρνα και ο πατέρας της Κινύρας.

Νάρκισσος και ο εαυτός του.

Οιδίπους και Ιοκάστη.

Ζευς και Λήδα.

18. Ηρωϊκοί κύκλοι

Ηρακλής, Μελέαγρος, Θησέας, Περσεύς.

ΜΕΘΟΔΟΙ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ

α.  Η διδακτέα ύλη καλύπτεται τόσο με διδασκαλία όσο και με συζήτηση. Χρήση της εκμαιευτικής μεθόδου.

β.  Θεωρητική ανάλυση παράλληλα με προβολή εικονογραφικού υλικού από την αρχαία ελληνική τέχνη και την μετέπειτα κλασική παράδοση.

γ.  Ερμηνεία των μύθων σε σχέση με την απόδοσή τους στις εικαστικές τέχνες.

δ.  Φιλοσοφική προσέγγιση και ανάλυση των μύθων. Ο αποσυμβολισμός τους.

ε.  Μελέτη κατ’ οίκον και προετοιμασία του επόμενου μαθήματος., ώστε οι διδασκόμενοι να είναι παραγωγικοί στην τάξη και να συμμετέχουν εποικοδομητικά στο μάθημα με ερωτήσεις, παρατηρήσεις, σχόλια.

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΒΑΘΜΟΛΟΓΗΣΗ.

 Μόνο για όσους θέλουν πιστοποιητικό.

(Στοιχεία αξιολόγησης και βαθμολόγησης για όσους θα ζητήσουν πιστοποιητικό φοίτησης)

 

1. Η παρουσία στο μάθημα και συμμετοχή στη συζήτηση.

2. Η εργασία εξαμήνου: σύντομο δοκίμιο (έκθεση) ή δεκάλεπτη παρουσίαση στην τάξη σε θέμα έρευνας πέραν της διδακτέας ύλης του σεμιναρίου (βλ. οδηγίες εργασίας εξαμήνου, που θα διανεμηθούν και επεξηγηθούν στο κατάλληλο στάδιο).

Παρουσία/παρακολούθηση/συμμετοχή: 10%

Mέση εξέταση (Mid-term exam):        25%

Eργασία εξαμήνου (έκθεση, παρουσίαση ή άλλη εργασία):   25%

Tελική εξέταση (Final exam):             40%

ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

 

 Παρασκευή  07/10/2016  (έναρξη)

 Παρασκευή  23/12/2016  (λήξη)