ART 103 - ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗ


ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ

ART 103 
ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗ


 

ΦΘΙΝΟΠΩΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ 2016


ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΔΡ. ΑΝΔΡΕΑΣ ΦΟΥΛΙΑΣ


contact@heritage.org.cy

andreas.foulias@cytanet.com.cy

τηλ. γραφείου 22 003 111


ΧΩΡΟΣ: ΚΕΝΤΡΟ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ, ΑΙΘΟΥΣΑ ΔΙΑΛΕΞΕΩΝ


Μ. Αλεξάνδρου 10, Παλιά Λευκωσία (πάροδος οδού Λήδρας)


ΚΑΘΕ ΠΕΜΠΤΗ, 18:00-20:00


ΣΚΟΠΟΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ

  • Εξοικείωση των συμμετεχόντων με τη Βυζαντινή τέχνη, καθώς και την εν χρήσει ορολογία, τις διάφορες περιόδους και τις πηγές από τις οποίες η τέχνη αυτή εμπνεύστηκε το θέματά της.
  • Παρουσίαση της πορείας της Παλαιοχριστιανικής τέχνης και δημιουργίας στις διάφορες εκφάνσεις της (αρχιτεκτονική, ζωγραφική, γλυπτική, μικροτεχνία), καθώς και η σχέση της με τη θεολογία και τη λατρεία της Εκκλησίας.
    • Γνωριμία με τα σημαντικότερα παλαιοχριστιανικά μνημεία της κατεχόμενης και ελεύθερης Κύπρου.
    • Ενεργοποίηση του ενδιαφέροντος και ευαισθητοποίηση για την πολιτιστική κληρονομιά του τόπου αλλά και γενικότερα.
    • Επί τόπου επίσκεψη σε παλαιοχριστιανικά μνημεία.


ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΥΛΗ, ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΚΑΙ ΤΙΤΛΟΙ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ

1.  Η ίδρυση της Κωνσταντινούπολης και της Ανατολικής Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Οι απαρχές διαμόρφωσης της Βυζαντινής τέχνης με βάση κυρίως το αρχαιοελληνικό παρελθόν και την χριστιανική θρησκεία.

2.  Η ναοδομία της Παλαιοχριστιανικής περιόδου (4ος-7ος αι.). Τα μέρη της παλαιοχριστιανικής βασιλικής και οι λειτουργικές κατασκευές της. Γενική αναφορά στα μεγάλα Κωνσταντίνεια κτίσματα σε Ρώμη, Αγίους Τόπους και Κωνσταντινούπολη.

3.  Πρώιμος Χριστιανισμός στην Κύπρο. Οι πηγές και τα αρχαιολογικά τεκμήρια, οι πρώτοι κύπριοι άγιοι (Απόστολος Βαρνάβας, Άγιος Ηρακλείδιος, Άγιος Αυξίβιος, Άγιος Επιφάνιος, Άγιος Σπυρίδων) και τα αφιερωμένα σε αυτούς μνημεία, Α΄ μέρος.

4.  Πρώιμος Χριστιανισμός στην Κύπρο. Οι πηγές και τα αρχαιολογικά τεκμήρια, οι πρώτοι κύπριοι άγιοι (Απόστολος Βαρνάβας, Άγιος Ηρακλείδιος, Άγιος Αυξίβιος, Άγιος Επιφάνιος, Άγιος Σπυρίδων) και τα αφιερωμένα σε αυτούς μνημεία, Β΄ μέρος.

5. Οι Παλαιοχριστιανικές βασιλικές της Κύπρου. Τα ιδιαίτερα αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά και τα προσκτίσματά τους. Σαλαμίνα, Καρπασία, Κούριο, Αμαθούντα, Πάφος, Σόλοι, Μαραθόβουνο, Τύμπου. Α΄ μέρος.

6.  Οι Παλαιοχριστιανικές βασιλικές της Κύπρου. Τα ιδιαίτερα αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά και τα προσκτίσματά τους. Σαλαμίνα, Καρπασία, Κούριο, Αμαθούντα, Πάφος, Σόλοι, Τύμπου. Β΄ μέρος.

7.  Οι Παλαιοχριστιανικές βασιλικές της Κύπρου. Τα ιδιαίτερα αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά και τα προσκτίσματά τους. Σαλαμίνα, Καρπασία, Κούριο, Αμαθούντα, Πάφος, Σόλοι, Μαραθόβουνο, Τύμπου. Γ΄ μέρος.

8.  Τα εντοίχια προεικονομαχικά ψηφιδωτά (Κανακαριά, Αγγελόκτιστη, Κυρά).

9.  Επιδαπέδια ψηφιδωτά και μαρμαροθετήματα της Κύπρου (Άγιος Επιφάνιος Σαλαμίνα, Καμπανόπετρα Σαλαμίνας, Αγία Τριάδα Γιαλούσας, Άγιος Φίλων, Βασιλική Κουρίου, Άγιοι Σαράντα Τύμπου).

10.  Ταφική αρχιτεκτονική της Κύπρου. Κοιμητήρια Χρυσοκάβας Κερύνειας, Λάμπουσας, Αμαθούντας και Αφέντρικας Ριζοκαρπάσου.

11.  Τα λαξευτά ασκητήρια της Κύπρου και οι λεγόμενες «κατακόμβες».

12.  Μικροτεχνία. Θησαυρός της Λάμπουσας και άλλα τεχνουργήματα.




ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΑ (ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ)

  • Ν. Γκιολές, Παλαιοχριστιανική Τέχνη, Ναοδομία (π. 200-600), Αθήνα 1998.
  • H. Belting, Likeness and Presence. A History of the Image before the Era of Art (trαnsl. Ed. Jephcott), The University of Chicago Press 1996.
  • A.H.S. Megaw, «Byzantine Architecture and Decoration in Cyprus: Metropolitan or Provincial?», DOP 28 (1974), 57-88.
  • S. Sophocleous, Icons of Cyprus (Centre of Cultural Heritage), Nicosia, 1994.
  • Α. Παπαγεωργίου, Εικόνες της Κύπρου, (Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου), Λευκωσία 1991.
  • Ν. Γκιολές, Ἡ χριστιανική τέχνη στήν Κύπρο ἀπό τόν τέταρτο αἰῶνα μέχρι τόν εἰκοστό, Μουσείον Ιεράς Μονής Κύκκου, Λευκωσία 2003.
  • https://independent.academia.edu/AndreasFoulias. Η Πρωτοχριστιανική Τέχνη της Κύπρου (1ος-4ος αιώνας μ.Χ.). Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου.

https://independent.academia.edu/AndreasFoulias. Παλαιοχριστιανική Τέχνη της Κύπρου (4ος-7ος αιώνας μ.Χ.). Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου.




ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ


 Πέμπτη  06/10/2016   (έναρξη)

 Πέμπτη 22/12/2016  (λήξη)